Linguistic Variables in Welsh Dialect Syntax

Fersiwn Gymraeg

Bob Morris Jones

bmj@aber.ac.uk

Preliminary comments

The purpose of this Web page is to act as a working site which can help build up a list of linguistic variables in Welsh dialect syntax.

No analyses are provided, only examples.

No attempt is made to identify locations at this stage.

The material is not intended for direct use with informants. There are issues of pronunciation, mutations, and lexical choices which may distract from the variable which is being investigated. None of these matters are addressed here.

The relationship of formal written Welsh and informal spoken Welsh may also figure in this inventory. This may indicate stylistic differences and not necessarily dialectal ones e.g. agreement clitics.

In some instances, the variation is not really syntactic but is based on lexical choices but which, however, realize syntactic elements.

Morphonological differences have not been considered. But some morphological differences may be relevant e.g the -odd versus -ws contrast: wedodd e 'he said' versus wedws e. Or the incidence of -s- in past perfective endings: wel(s)och chi Mair? Or the third person singular future -ith/-iff as in welith/iff hi Gwyn heno.

A very interesting project to consult is one by David Willis (Cambridge), Maggie Tallerman (Newcastle) and Bob Borsley (Essex), The Syntactic Atlas of Welsh Dialects.

A Linguistic Geography of Wales by Alan R. Thomas gives a comprehensive description of lexical variation in the Welsh dialects. The Welsh Dialect Survey edited by Alan R. Thomas and co-edited by Glyn E. Jones, Robert O. Jones, and David A. Thorne, mainly gives an account of segmental phonology with some deatils about morphophonolgy and morphology.

If you know of a linguistic variable which is not in this list or if you have any comments or observations, please click bmj@aber.ac.uk to send me an e-mail with the details.

Linguistic variables

Addressee pronouns

Past perfective and noun clauses

Agreement clitics

Piau or Perchen

Bron or bron â bod

Expletive subject yna 'there'

Byddai or buasai

Possessive sentences

Demonstrative postmodifiers 

Prepositional stranding

Focus particles, main, negative

Preverbal particles, positive, main

Focus particles, main, positive

Preverbal particles, positive, subordinate

Focus particles, subordinate, negative

Pro-drop

Focus particles, subordinate, positive

Reflexive pronouns

Gorfod

Resumptive pronoun

Habituality

Tags

I gyd 'all'

Verbs: simple or periphrastic expressions

Negatives, main clauses

Wants, needs

Negatives, subordinates

Inversion of subject and predicate

Equative degree

Copula dropping

 

Verbs: simple or periphrastic expressions

gerdda' i i'r dre       

na' i gerdded i'r dre

 

gerddodd Gwyn i'r dre   

na'th Gwyn gerdded i'r dre   

ddaru Gwyn gerdded i'r dre

 

faswn/fyddwn i'n mynd fory   

awn i fory   

elwn i fory

back to list of variables    back to top

Habituality

dw i'n cerdded i'r gwaith bob dydd   

fydda' i'n cerdded i'r gwaith bob dydd

 

o'n i'n cerdded i'r gwaith bod dydd   

fyddwn i'n cerdded i'r gwaith bob dydd

back to list of variables    back to top

Byddai or buasai

'would be' in counterfactuals and future-in-the-past

fyddwn i'n aros yma       

 faswn i'n aros yma

back to list of variables    back to top

Preverbal particles, main, positive

mi fydd Gwyn yna   

fe fydd Gwyn yna   

i fydd Gwyn yna   

fydd Gwyn yna

back to list of variables    back to top

Tags

fydd Gwyn yna, yn bydd?   

fydd Gwyn yna, bydd e/o?

fydd Gwyn ddim yna, na fydd   

fydd Gwyn ddim yna, bydd e

 

Mair sy'n mynd, (yn)te?

Mair sy'n mynd, ie?

Mair sy'n mynd, (yn)tefe?

Mair sy'n mynd, ife?

 

dim Mair sy'n mynd, nage?

dim Mair sy'n mynd, nag ife?

back to list of variables    back to top

Focus particles, main, positive

Gwyn sy'n mynd?   

ie Gwyn sy'n mynd?   

efe Gwyn sy'n mynd?

back to list of variables    back to top

Focus particles, main, negative

dim Gwyn sy'n mynd   

nage Gwyn sy'n mynd   

nid Gwyn sy'n mynd

back to list of variables    back to top

Focus particles, subordinate, positive

ma' Gwyn yn gw'bod ma' Mair sy'n mynd   

ma' Gwyn yn gw'bod na Mair sy'n mynd   

ma' Gwyn yn gw'bod taw Mair sy'n mynd   

ma' Gwyn yn gw'bod Mair sy'n mynd

back to list of variables    back to top

Focus particles, subordinate, negative

ma' Gwyn yn gw'bod dim Mair sy'n mynd   

ma' Gwyn yn gw'bod nage Mair sy'n mynd   

ma' Gwyn yn gw'bod ma' dim Mair sy'n mynd

ma' Gwyn yn gw'bod nad Mair sy'n mynd

back to list of variables    back to top

Demonstrative postmodifiers 

y llyfr yma   

y llyfr hwn   

y llyfr hyn

 

y llyfr yna   

y llyfr hwnnw/hwnna   

y llyfr hynny

back to list of variables    back to top

Wants, needs

isho    ishe    ise

 

ma' Mair isho/ishe/ise aros   

ma' Mair yn moyn aros

back to list of variables    back to top

Negatives, main clauses

(dy)dy Mair ddim yna   

(d)yw Mair ddim yna   

sa Mair yna    (and other realizations)

nag yw Mair yna

back to list of variables    back to top

Negatives, subordinates

ma' Gwyn yn gw'bod na fydd Mair yna   

ma' Gwyn yn gw'bod na fydd Mair ddim yna   

ma' Gwyn yn gw'bod fydd Mair ddim yna

back to list of variables    back to top

Preverbal particles, positive, subordinate

ma' Gwyn yn gw'bod bydd Mair yna   

ma' Gwyn yn gw'bod fydd Mair yna   

ma' Gwyn yn gw'bod y bydd Mair yna

back to list of variables    back to top

Possessive sentences

mae gan Gwyn gar newydd   

ma' car newydd gan Gwyn   

mae (gy)da Gwyn gar newydd   

ma' car newydd gyda Gwyn

mae Gwyn gan gar newydd   

mae Gwyn gyda car newydd

mae Gwyn efo car newydd

back to list of variables    back to top

Agreement clitics

(d)w i wedi gweld 'i llyfr hi   

(d)w i wedi gweld llyfr hi

 

(d)w i 'n 'i ddarllen o/e   

(d)w i 'n ddarllen o/e   

(d)w i 'n darllen o/e

 

Be ti 'n 'i f'yta?   

be ti 'n fy'ta?   

be ti'n b'yta?

 

Be ti 'n 'i symud   

be ti 'n symud

back to list of variables    back to top

Past perfective and noun clauses

ddydodd Gwyn fod Gwyn wedi mynd   

ddydodd Mair a'th Gwyn   

ddydodd Gwyn i Mair fynd

back to list of variables    back to top

Addressee pronouns

Addessing one person who you know well:

o'ddet ti yna?   

o'dde' chdi yna?   

oeddech chi yna?   

oedd o/e yna?

back to list of variables    back to top

Expletive Subject yna'there'

ma' 'na adar yn y coed   

 mae adar  yn y coed

mae sêr disglair yn yr awyr heno

mae yna sêr disglair yn yr awyr heno

back to list of variables    back to top

Bron or bron â bod

mae hi wedi cyrraedd bron   

mae hi wedi cyrraed bron â bod

 

mae hi bron yna

mae hi bron â bod yna

back to list of variables    back to top

Reflexive pronouns

yn hun        yn hunan

dy hun        dy hunan

'i hun          'i hunan

ych hun      ych hunan / hunain

yn hun        yn hunan / hunain

'i hun          'i hunan / hunain

back to list of variables    back to top

Gorfod

'got to, have to'

(d)w i'n gor(f)od aros

gor(f)od i mi aros

gor(f)od fi aros

back to list of variables    back to top

Pro-drop

It is generally the case that informal spoken Welsh does not have pro-drop in unbounded positions, unlike formal written Welsh. But there are some instances of pro-drop in the dialects. But establishing a generalization is a bit tricky. Possible instances are pronominal subjects to finite verbs, and pronominal complements to prepositions.

Resumptive pronoun

See also prepositional stranding.

 

dyma'r merched ma' pawb yn son amdanyn

dyma'r merched ma' pawb yn son amdanyn n(h)w

 

ti'n gw'bod y ffilm o't ti'n edrych arno?

ti'n gw'bod y ffilm o't ti'n edrych arno fo/fe?

back to list of variables    back to top

Prepositional stranding

See also resumptive pronoun

 

dyma'r merched ma' pawb yn son amdanyn (nhw)

dyma'r merched ma' pawb yn son am

 

i le ti'n mynd?

lle ti'n mynd?

lle ti'n mynd i?

 

am be ti'n chwilio?

be ti'n chwilio amdano (fo)?

be ti'n chwilio am?

 

efo pwy ti'n siarad?

pwy ti'n siarad efo (fo/fe)?

back to list of variables    back to top

Piau or Perchen

fi (sydd) pia/bia hwnna

fi sydd berchen hwnna

back to list of variables    back to top

I gyd 'all'

mae'r dynion i gyd wedi mynd

mae (i) gyd o'r dynion wedi mynd

back to list of variables    back to top

Inversion of subject and predicate

mae gen i Audi newydd

mae Audi newydd 'da fi

back to list of variables    back to top

Equative degree

mae Mair cyn gryfed â Siôn

mae Mair mor gryfed â Siôn

mae Mair mor gryf â Siôn

back to list of variables    back to top

Copula dropping

dw i'n aros / fi'n aros
w i'n aros yma / fi'n aros yma

wyt ti'n cytuno? / ti'n cytuno?

mae o'n iawn / fo'n iawn
ma' fe'n iawn / fe'n iawn
ma' hi'n iawn / hi'n iawn

dan ni'n mynd / ni'n mynd
yn ni'n mynd /ni'n mynd

dach chi'n dod heno?/ chi'n dod heno?
ych chi'n dod heno? / chi'n dod heno?

ma'n nhw wedi cyrraedd / nhw wedi cyrraedd

back to list of variables    back to top

Bob Morris Jones
bmj@aber.ac.uk

05 January 2007 13:50:11